dla rodzica

   Okres dojrzewania to czas ciągłych i burzliwych zmian w wyglądzie i psychice dziecka. Trudno osobie niedoświadczonej określić, co już jest symptomem kontaktu ze środkami psychoaktywnymi, a co efektem okresu dojrzewania.
Są jednak sytuacje, których nie wolno bagatelizować. Rodzic ma prawo sądzić, że z dzieckiem dzieje sie coś niedobrego i może to mieć związek z narkotykami, jeśli zauważy kilka z wymienionych niżej objawów występujących równocześnie. Dziecko:

• oddala się od Ciebie, staje się obce, mimo, że wcześniej byliście blisko
• wyraża niechęć do rozmów, unika kontaktu, kręci w rozmowie, kłamie
• ma kłopoty z nauką, choć wcześniej dobrze sobie radziło, wagaruje
• jest niecierpliwe, rozdrażnione
• jest na zmianę pobudzone lub ospałe, sypia o dziwnych porach
• znika często w ciągu dnia z domu pod dowolnym pretekstem i stara się unikać kontaktu po powrocie
• wraca bardzo późno lub bez uzgodnienia nocuje poza domem
• ma nowych znajomych, których nie chce zapraszać do domu
• kwestionuje szkodliwość narkotyków, uważą, że powinny być zalegalizowane
• ma nadmierny apetyt lub nie ma apetytu
• ma przekrwione oczy, zwężone lub rozszerzone źrenice, przewlekły katar
• w jego pokoju dziwnie pachnie, miewa fifki i fajki różnych kształtów, bibółki do skrętów, biały proszek, pastylki nieznanego pochodzenia, opalone folie aluminiowe, leki bez recept, nieznane chemikalia
• z domu znikają pieniądze i wartościowe przedmioty

Jeżeli usłyszysz te nazwy w rozmowach swoich dzieci i ich znajomych, nie wpadaj w panikę i nie traktuj ich jak potencjalnych narkomanów. Być może narkotyki pojawiły się w ich otoczeniu i warto na ten temat porozmawiać.
Podajemy przykładowe słownictwo, jednak należy pamiętać, że slangowy język młodzieżowy jest niezwykle żywy i ciągle przybywają nowe określenia.
Slangowe nazwy narkotyków zostały podane przy charakterystyce poszczególnych substancji.

Akcesoria do używania narkotyków:
* do palenia, wdychania- lufka, fifka, fifa, bongo (fajka wodna) srebro, folia
* dożylnie- sprzęt, strzykawka, igła, pompka, gary, garnki, łyżka

Handlarz narkotykami: diler

Końcowa faza działania narkotyku: zejście, zjazd, dół

Miejsce handlu narkotykami: bajzel

Narkotyki ogólnie: towar, dragi, czady, materiał Narkoman: ćpun, grzejnik

Określenie osoby ze względu na rodzaj zażywanej substancji: trawiarz, zielarz (palacz marihuany), brałniarz (palacz heroiny), klejarz (zażywający środki wziewne)

Porcja narkotyku: działka, gram, giet, bit, setka (np. 100 mg amfetaminy), cent(1 cm3 heroiny), gruda, linia, ścieżka, kreska (porcja kokainy, amfetaminy)

Stan po zażyciu: kop, jazda, trzepanie, odlot, odjazd, podróż, kręcenie, śmiechawa, trip

Stan związany z odstawieniem narkotyku: głód, być na głodzie, skręt, absta

Zażyć narkotyk:
* ogólnie- ćpać, brać, grzać, przygrzać, nagrzać się, zapodać, nawalić się, przyhajcować, rąbnąć sobie
* dożylnie- dawać w kanał, wjechać, pukać, huknąć, cyknąć
* palić- jarać, najarać się, spalić, przypalić, upalić się, kopcić, palić fifę
* wciągać do nosa (amfetaminę, kokainę)- snifować, zasnifować
* wziewnie- kirać, kleić się, dmuchać, przydmuchać, buchać

Zaburzenia psychiczne po zażyciu narkotyków: łapać paranoję, łapać flesze, łapać haluny

Zażywać nałogowo: być w ciągu, grzać

---

Co robić, gdy okaże się, że chodzi o narkotyki?

   Gdy masz pewność, że chodzi o narkotyki- zacznij działać, bo problem sam się nie rozwiąże. Nie działaj jednak pod wpływem emocji, nie rozpoczynaj rozmowy, gdy dziecko jest odurzone. Przygotuj się do rozmowy, zadbaj oto, by każde z was miało czas na tę rozmowę.
Wysłuchaj co ma dopowiedzenia na swoją obronę, ale nie daj się zwieść łatwym tłumaczeniom. Nie ufaj zapewnieniom, że znaleziony w jego pokoju narkotyk należy do kolegi. Nie daj się przekonać, że teraz taka moda i wszyscy biorą narkotyki. Nie uważaj za mniejsze zło, jeżeli mówi, że to "tylko trawka". Nie obwiniaj się, kiedy mówi, że bierze z powodu kłopotów rodzinnych.
   Jeżeli zbadasz, że był to incydent- daj mu szansę, nie traktuj jak narkomana. Porozmawiaj o konsekwencjach i zagrożeniach z powodu narkotyków, a także Na temat presji i manipulacji ze strony grupy biorącej narkotyki. Powiedz, że złamało zasady, zawiodło twoje zaufanie i jak źle się z tym czujesz. Ustalcie nowe reguły i stosuj zasadę "ograniczonego zaufania" dopóki nie upewnisz się, że wszystko jest w porządku.    Jeżeli stwierdzisz, że dziecko ma już problem z powodu narkotyków, skorzystaj z pomocy specjalistów. Zdobądź adresy poradni lub specjalistów w zakresie uzależnień, którzy pomogą tobie i dziecku poradzić sobie z problemem. Wspólnie z terapeutą i dzieckiem ustalcie reguły postępowania i konsekwentnie ich przestrzegaj.
Nie chroń dziecka przed konsekwencjami jego zachowań. Jeżeli się nie uczyło, może nawet nie zdać. To konieczny element dochodzenia do zdrowia. Nie usprawiedliwiaj nieobecności, nie tłumacz dziecka przed nauczycielami, znajomymi i rodziną. Nie wstydź się i nie ukrywaj za wszelką cenę tego problemu- to przecież może się zdarzyć w każdej rodzinie.
   Jeżeli dziecko podejmie terapię, będzie potrzebowało od was dużo cierpliwości, zrozumienia i wsparcia.

---

Testy do wykrywania narkotyków w moczu

Jeżeli podejrzewasz, że dziecko zażywa narkotyki a wyczerpałeś już inne sposoby, by zdiagnozować sytuację- możesz sprawdzić to za pomocą testu. W wielu aptekach dostępne są testy, które wykrywają narkotyki w moczu Na obecność m. in. amfetaminy, kokainy, morfiny, THC (marihuany, haszyszu).

Zanim kupisz i zrobisz test, powinieneś wiedzieć:
* ile czasu upłynęło od ewentualnego zażycia narkotyku
* czy to na pewno mocz osoby badanej
* dobrze także wiedzieć, jaki narkotyk może wchodzić w grę

Kiedy test może być przydatny?
* gdy dziecko zaprzecza, a masz podstawy sądzić, że jednak zażywa narkotyki
* gdy dziecko przestało używać narkotyków – dla kontroli utrzymania abstynencji

Na jakie pytania odpowie test?
* czy dziecko zażyło dany narkotyk

Na jakie pytania nie odpowie test?
* czy ktoś jest uzależniony
* jak często bierze
* jak dużo zażył

   Zawsze uważnie przeczytaj instrukcję dołączoną do testu i stosuj się ściśle do zaleceń, ponieważ testy różnią się między sobą w zależności od producenta. Musisz też brać pod uwagę możliwość pomyłki. Szybkie metody testowania mają swoje ograniczenia i minusy.